TARİH BOYUNCA AKSARAY`A VERİLEN ADLAR...
?Nenessa ~ Nenossos? dan "Şehr-i Süleha" Aksaray`a...
Tarihi gibi ismi de tarihi bir derinliğe sahip olan bu şehrin isim yolculuğu M.Ö. 2000?li yıllarda başlar.
Türkçe kökenli "ak" ile Farsçadan alıntı ???? "ser?y" sözünün oluşturduğu sıfat tamlamasının ?Aksaray? biçiminde şehrin adı hâline geldiği söyleyebiliriz. Adın bugünkü biçiminin XV. yüzyıldan sonra yaygınlaştığı, Âşıkpaşazade?nin Tevârîh-i Âl-i Osmân, Neşrî?nin Kitâb-ı Cihânnümâ ve benzeri eserlerde geçen kayıtlardan anlaşılmaktadır. Yazılı kaynaklarda ilk defa; Eski Hitit metinlerinde geçen Aksaray?ın bilinen ilk ismi; ?Nenessa ~ Nenossos?, Eski Asur metinlerinde geçen; ?Şinakatum ~ Şinuktu?, Hititlere ait çeşitli metinlerde ise ?Kurşaura?. Hititlerden sonra Güzel atlar ülkesi? anlamına gelen ?CAPPADOCIA?. Ve Antik Çağ?da karşımıza ?Garsaura ~ Garsaoura? olarak çıkar. Archalaus?un Kapadokya Kralı olmasından sonra (MÖ I yy ? MS 17) ?Archelaus?un şehri? anlamındaki ?Archelais?, XII. yüzyılda ?Ta Aksara-Taksara?, XIV. yüzyılda ?Ak?s?ar? ~ Medine-i Ak?s?ar? (????? ~ ????? ?????)? olarak karşımıza çıkmakta. XV. yüzyıldan sonra ise bu günkü hali olan ?Ak?sar?y? ismini alır.
Tarih boyunca, gerek stratejik konumu, gerekse o dönemlerde taşıdığı özelliklerine mahsus güzellemeler ve övgülerle anılan Aksaray, şahsına münhasır çok çeşitli isimlerle de tarihi kaynaklarda yer almaktadır. Şehre duyulan sevgi ve saygının bir ibaresi olarak verilen bu isimlerin en çok bilineni ise II. Kılıç Arslan döneminde Salihlerin yaşadığı ?İyilerin yurdu? , ?Salihlerin yurdu? anlamına gelen ?ŞEHR-İ SÜLEHA? dır.
Diğer isimlerini ise şöyle sıralayabiliriz; Darü?z-Zafer, Darü?l-Cihad, Darü?r-Ribat, Darü?l-İlm, Kubbetü?l-İslâm, Arâziyyü?l-Mutahharât, Muvâtınu?l-?Ulemâ, Mesâkinü?l-Evliyâ ve?ş-Şühedâ, Medînetü?l-Latîfe ve Nazîfetü?l-Kadîme.
Ömer OK
Yazar/Araştırmacı Tarihçi
#Fotoğraf; 1910 yılı, Aksaray Ulu Cami Önü...